Nee, natuurlijk was George Orwell geen encyclopedist.
In zijn werk ontbreekt de hang naar volledigheid. Ook het systeemdenken was hem van nature vreemd. Waarom is hij toch een held van een ieder die in informatieverwerking en encyclopidisme geinteresseerd is? Omdat hij in 1984 - ongetwijfeld geinspireerd door zijn werk bij de BBC tijdens WO2 en door zijn kennis van het Sovjet communisme - een prachtig beeld geeft van de vluchtigheid van alle media en de hopeloze taak de waarheid te achterhalen aan de hand van beschikbare gegevens.
Vat het internet op als de som van alle beschikbare kennis en de overeenkomst tussen Orwell's dystopie en de huidige tijd is duidelijk: evenmin als het voor de kameraden uit 1984 mogelijk is de waarheid te vinden in de gearchiveerde exemplaren van de Times (die worden immers continu herschreven door Winston Smith en zijn collega's) is het voor de overgeinformeerde burger uit 2005 mogelijk op het internet te achterhalen wat werkelijk waar is. Ook daar wordt immers de waarheid continu herschreven en opnieuw gepubliceerd. Websites verdwijnen, bestaande websites wijzigen hun indeling en de beschikbare informatie continu. Vat het internet op als de ultieme encyclopedie, en de actualiteit van Orwell's waarschuwing is duidelijk.
Iets lichtvoetiger uitgedrukt: de "memory hole" waar Winston Smith zijn afgehandelde opdrachten laat verbranden is een mooie metafoor voor de prullenbak op de desktop waarin alle vorige versies van artikelen uiteindelijk verdwijnen. In het EBNA-archief is het onderdehand een goede gewoonte geworden een printje van webpagina's te maken. Je weet maar nooit of ze er over een jaar nog zijn.
Voorpublicatie De Encyclopedie 2005