A. Bekkenkamp over de encyclopedie op CD-rom |
Opmerkelijk dat in die tijd de CD-rom nog als een technologische vernieuwing werd beschouwd binnen het dagblad Trouw. EBNA bracht al in 1996 een internetversie van de Encyclopedie en maakte zich al lang niet meer druk om offline media. In de online Encyclopedie 1996 werd geponeerd dat een op papier gedrukte encyclopedie niet altijd iets bijzonders hoefde te zijn: Lees meer over de Spectrum-Encyclopedie in de Encyclopedie 1996.
Van Wikipedia was nog geen sprake in die tijd. En het leek als of het verschijnsel encyclopedie op zijn laatste benen liep. In plaats van een prestigieuze uitgave die voor twee- of drieduizend gulden het huis verrijkte bracht een stapeltje graties CDs kennis met dubieuze herkomst op een klein beeldscherm waar met moeite een paar korrelige plaatjes bij getoond konden worden. Die achteruitgang in status kon zelfs de Encyclopedie 1996 niet tegenhouden.
Echter, juist op dat moment begon de tegenbeweging. Op 15 januari 2001, nog geen half jaar voordat Bekkenkamp opriep de papieren encyclopedie te bewaren, werd hun lopende Nupedia-project door Jimmy Wales en Larry Sanger omgezet in een zelfstandige website: Wikipedia. En op 8 december 2003 werd versie 1.1 van Mediawiki uitgebracht, waarmee iedereen zijn eigen informatie in de vorm van een Wiki kon distriburen. Waarmee de aloude encyclopedie meteen verlost werd van papier en CD, en doorbrak naar het internet.
Waarvan acte.
In 2006 meende de EBNA-archivaris nog dat een teveel aan encyclopedieën schadelijk was, waarbij hij met name aan Wikipedia dacht. In 2011 was dit standpunt niet meer houdbaar. De Encyclopedie tot dusver werd zonder veel ophef uitgebracht. Die leunde op het Wiki-concept en gebruikte de Mediawiki als techniek. En dat is nog steeds het geval. Ondertussen is deze online Encyclopedie tot dusver steeds meer uitgegroeid tot een echt EBNA Naslagwerk en zelfs in 2015 op papier gepubliceerd: De Encyclopedie tot dusver 2015. Het omgekeerde van wat verwacht werd is gebeurd: de encyclopedie op papier is niet verdwenen maar is gereïncarneerd als een plezierige uitloper van de online uitgave.
En de EBNA-archivaris was niet de enige die dankzij Wikipedia trouw bleef aan een degelijk concept. Talloze liefhebbers -als ze al geen Wikipedia medewerker werden- lanceerden alleen of gezamenlijk hun eigen online encyclopedie. Hiermee is het einde van de encyclopedie voorlopig uitgesteld. Hij is in ieder geval geen goedkoop cadeau meer bij aanschaf van een PC. Het lijkt er nu op dat het einde van de PC eerder zal komen dan dat van de encyclopedie!
Rest nog te zeggen dat volgens de geruchten de EBNA-archivaris druk bezig is met nieuwe items die -wellicht- in een afzonderlijke uitgave a la 'Geen statiegeld' worden uitgebracht.